V× sao vËn ®éng viªn cã tµi phÇn lín lµ ng­êi da ®en?

Ngoµi sù næi tréi vÒ cÊu tróc h×nh thÓ, ®Ó chiÕn th¾ng c¸c ®èi thñ, vËn ®éng viªn ng­êi da ®en cßn ph¶i cã ®Çu ãc th«ng minh ®Ó n¾m b¾t thêi c¬ quyÕt ®Þnh cuéc ch¬i.

Hoµng TuÊn Nh·

Ch¼ng ph¶i lµ ®iÒu bÝ mËt ®èi víi bÊt cø mét ai: Ng­êi da ®en thèng trÞ thÕ giíi thÓ thao. VÒ m«n ®iÒn kinh, tõ 1960 c¸c vËn ®éng viªn ch¹y ®ua gèc ch©u Phi ®· ®o¹t tÊt c¶ danh hiÖu v« ®Þch vÒ tÊt c¶ c¸c cù ly. VÒ m«n bãng ræ chuyªn nghiÖp, hÇu hÕt c¸c ng«i sao ®Òu lµ ng­êi da ®en. Trong c¸c m«n kh¸c nh­ khóc c«n cÇu vµ bãng bÇu dôc hä còng ®Òu chiÕm ­u thÕ. Nh÷ng ng­êi theo dâi m«n ®iÒn kinh vµ c¸c m«n thÓ thao kh¸c ë n­íc Mü ®Òu thÊy râ ®iÒu ®ã.

V× sao trong thÓ thao ng­êi da ®en l¹i ®o¹t chøc v« ®Þch nhiÒu h¬n ng­êi da tr¾ng vµ ng­êi ch©u ¸? Theo nhµ nghiªn cøu Jon Entine, së dÜ ng­êi da ®en ®o¹t thµnh tÝch phi th­êng tr­íc hÕt lµ do mét sè ®Æc ®iÓm vÒ thÓ lùc cã nguån gèc thuéc vÒ gien, nhÊt lµ nh÷ng ng­êi T©y Phi, §«ng Phi vµ B¾c Phi. Ng­êi Mü gèc T©y Phi lµ nh÷ng vËn ®éng viªn ch¹y ®ua ®Æc biÖt nhanh vµ nh¶y cao cù ph¸ch. Nh÷ng ng­êi Phi ë miÒn §«ng vµ miÒn B¾c l¹i tá ra rÊt dÎo dai. C¸c vËn ®éng viªn T©y Phi ®· ®o¹t ®Õn 95% gi¶i v« ®Þch vÒ ch¹y ®ua trªn thÕ giíi, trong khi vËn ®éng viªn cña chØ mét n­íc Kenya ë T©y Phi ®· chiÕm 1/3 kû lôc thÕ giíi vÒ ch¹y dai søc.

Ng­êi da ®en næi tréi trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc ®iÒn kinh vµ thÓ thao v× hä cã lîi thÕ vÒ h×nh thÓ. Hä cã bé x­¬ng vµ hÖ thèng c¬ b¾p ®Æc biÖt còng nh­ c¸c ®Æc tÝnh kh¸c ®­îc h×nh thµnh qua hµng chôc ngµn n¨m tiÕn ho¸ vÒ gien. Ng­êi da ®en ë T©y Phi cã tû lÖ mì d­íi da trªn c¸nh tay vµ trªn ®ïi rÊt thÊp, trong khi ®ã th× khèi l­îng c¬ b¾p cña hä l¹i cao, vai réng, c¬ bèn ®Çu ®ïi to, hÖ thèng c¬ b¾p ph¸t triÓn h¬n gièng ng­êi thuéc mµu da kh¸c. Lång ngùc cña hä nhá h¬n, trung t©m träng lùc cao h¬n, ph¶n x¹ x­¬ng b¸nh chÌ nhanh nh¹y h¬n. TÊt c¶ nh÷ng ­u ®iÓm vÒ h×nh thÓ nµy lµm cho vËn ®éng viªn da ®en cã sinh lùc h¬n vµ cã thÓ lÊy l¹i søc trong mét thêi gian ng¾n h¬n.

Ngoµi sù næi tréi vÒ cÊu tróc h×nh thÓ, ®Ó chiÕn th¾ng ®èi thñ, vËn ®éng viªn ng­êi da ®en cßn ph¶i th«ng minh h¬n ®Ó n¾m b¾t thêi c¬ quyÕt ®Þnh cuéc chiÕn. Tãm l¹i lµ ph¶i cã søc m¹nh néi t¹i vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn. ChÝnh lµ nhê c¸c yÕu tè ®ã mµ vËn ®éng viªn da ®en ®· chiÕm gi÷ phÇn lín c¸c chøc v« ®Þch. Paul Tergat vµ Poul Korch ng­êi Kenya , hai nhµ v« ®Þch thÕ giíi vÒ cù ly 10.000m, ng­êi Mü Da ®en Maurice Greene v« ®Þch thÕ giíi cù ly 100m. Còng nh­ míi ®©y, t¹i thÕ vËn héi Sydney 2000, vËn ®éng viªn Ethiopia, Hail Gebreselassce ®­îc mÖnh danh lµ “«ng hoµng” trªn ®­êng ch¹y 10.000m vµ n÷ vËn ®éng viªn Mü da ®en Marion Jones ®· ®o¹t mét lóc ba huy ch­¬ng vµng vÒ c¸c cù ly chaþ ®ua, ®­îc mÖnh danh lµ “c« g¸i ch¹y nh­ bay”. Cßn trªn vâ ®µi th× ng­êi Mü da ®en Mike Tyson ®· ®­îc c«ng nhËn lµ vâ sÜ quyÒn Anh s¸ng gi¸ nhÊt thÕ kû.

Tuy nhiªn, nh÷ng ng­êi cã ®Çu ãc kú thÞ chñng téc ch­a c«ng nhËn thùc tÕ lµ trong lÜnh vùc thÓ thao ng­êi da ®en cã n¨ng khiÕu vÒ thÓ lùc, ®­îc ­u ®·i bëi sù ®a d¹ng kh¸c th­êng vÒ nßi gièng cña lôc ®Þa quª h­¬ng hä lµ ch©u Phi. Do sù kh¸c nhau vÒ nßi gièng, vÒ ®Þa lý vµ v¨n ho¸ nªn cã d©n téc hay nhãm d©n téc næi tréi vÒ mÆt nµy hoÆc mét mÆt kh¸c trong ho¹t ®éng x· héi. Vµ råi ng­êi ta sÏ ph¶i nhí tíi lîi thÕ cña ng­êi da ®en vµ mét ngµy nµo ®ã, ng­êi ta sÏ ®µo s©u ch«n chÆt c¸i ý nghÜ kú qu¸i lµ ng­êi da ®en ch¹y nhanh h¬n nªn kÐm th«ng minh. Còng nh­ ch¼ng ai cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ ng­êi da ®en cã n¨ng khiÕu bÈm sinh vÒ c¸c lo¹i nh¹c øng tÊu trong khi hä lµ nh÷ng nh¹c sÜ tµi ba vµ thèng trÞ nÒn nh¹c Jazz còng nh­ bãng bÇu dôc vµ bãng ræ ë n­íc Mü.

(Theo Courrier International)

C¸c bµi trong chuyªn môc "ThÓ thao":

BÝ mËt cña Sumo